NẶNG TÌNH VẬT CHẤT
Chúa Giêsu đã đến trần gian, sống giữa thế gian nhưng Ngài luôn sống tâm tình hướng về trời cao. Ngài mời gọi chúng ta là những người lữ hành sống giữa thế gian nhưng lại không thuộc về thế gian này. Giữa những bám víu của thế gian với những cồng kềnh của thế giới vật chất, Thiên Chúa luôn hướng sự lựa chọn của chúng ta tới việc tìm kiếm thánh ý Chúa. Nếu phải lựa chọn giũa thế gian và Thiên Chúa, chúng ta lựa chọn thế nào? CÓ thể khi được hỏi, mỗi người dễ dàng đưa ra được câu trả lời. Nếu đặt câu hỏi này vào những ràng buộc và hoàn cảnh thiết thực của cuộc sống, chúng ta có dễ dàng đưa ra lời đáp dứt khoát hay không?
Tìm về những trang đầu của công trình sáng tạo (St 1, 1-12), chúng ta thấy rằng con người được Chúa dựng nên bao gồm một tổng thể hài hòa giữa thân xác và linh hồn. Xuất phát từ vật chất là bùn đất, Chúa tạo nên thân xác con người và thổi sinh khí của Ngài để linh hồn kết hợp với thân xác tạo nên một bản thể con người. Do đó, nhu cầu vật chất luôn có tầm ảnh hưởng trực tiếp con người hơn nhu cầu tinh thần vì chúng được hiển hiện một cách minh nhiên.
Là con người bình thường, dường như ai cũng lưu tâm đến nhu cầu vật chất. Con đường vật chất như trải thảm hoa để đón chào con người. Mặc dù con người đã nhìn thấy con đường đó nhiều quanh co và vòng xoáy nhưng họ vẫn tự nguyện và thậm chí còn vui vẻ bước vào. Lý do đơn giản để họ tự biện hộ cho mình đó là thái độ quy ngã: tất cả đều nhằm phục vụ cho những nhu cầu thiết yếu nhất của chính con người như vấn đề ăn, mặc, ở…. Khi bước vào con đường đó, họ nâng tầm quan trọng của vấn đề lên mức tối đá : Làm sao cho ăn ngon, mặc đẹp, cuộc sống tiện nghi, thoải mái… Họ bắt đầu hành trình tìm kiếm vật chất không biết mệt mỏi và đặt Chúa ra bên lề cuộc sống của mình.
Bài Tin mừng hôm nay được đặt ngay sau những lời Chúa cảnh tỉnh con người làm tôi hai chủ: Thiên Chúa và tiền của. Nếu con người quá tôn thờ vật chất thi con người sẽ không còn hăng say trong việc tìm kiếm thánh ý Chúa. Ngày hôm nay, sau đại dịch Covid kéo dài, nhân loại rơi vào cơn khủng hoảng kinh tế trầm trọng. Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống con người : Nhiều người vô gia cư, sống không nhà của và chọn nơi gầm cầu, xóm chợ làm chỗ nghỉ đêm. Hơn bao giờ hết, con người lao mình vào cơn lốc vật chất vì những chật vật mà cuộc sống đòi hỏi. Nhiều người nghèo muốn có cuộc sống no đủ, người giàu muốn giữ một cuộc sống sang chảnh. Nước nghèo muốn vươn lên để vượt ranh giới và thứ hạng xếp nghèo. Nước giàu lại muốn củng cố để khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế. Tất cả đều vì vật chất mà họ thể hiện mình. Nhu cầu vật chất giờ đây lại vượt trên phi quốc gia và có mặt ở mọi nơi, mọi chỗ quanh cuộc soongs con người. Không chỉ dừng lại ở đó, nó còn là nguyên nhân dẫn đến các cuộc chiến tranh giữa nước này với nước kia chỉ vì muốn khẳng định chủ quyền lãnh thổ và có khi còn tính đến chuyện thôn tính lẫn nhau gây nên nhiều chết chóc thảm thương cho con người. Con đường thảm hoa giờ đã trở thành thảm họa. Đau xót biết bao.
Chúa Giêsu nhận thấy rõ hấp lực của vật chất đè nặng lên cuộc sống con người. Vì khi con người bám víu và cậy dựa vào tiền bạc cơm áo thì sẽ phát sinh ra muôn vàn nhu cầu khác : gian tham, tội lỗi, thống trị… Ngài cũng đã từng bị ma quỷ cám dỗ đưa Ngài đến các con cám dỗ trong sa mạc xưa. Cơn cám dỗ đầu tiên và muôn thuở là cơn cám dỗ vật chất : “ nếu ông là con Thiên Chúa thì truyền cho những hòn đá này hóa bánh đi” (Mt 3, 3). Ma quỷ luôn có sự dẫn dắt lèo lái thật tinh vi : Chúa ăn chay 40 ngày đem, đói thì cần bánh ăn. Đó là một sự hợp tình hợp lý tương đối cần thiết. Nhưng Chúa Giêsu đã phát hiện ra kẽ hở trong âm mưu cảu ma quỷ nên Ngài đã tuyên bố một cách đanh thép : Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra (Mt 3, 4).
Cùng một ý nghĩa ấy, hôm nay Chúa Giêsu còn nhấn mạnh và đưa ra giải pháp cho những người quá lo cho nhu cầu vật chất. Tiên vàn, hãy lo tìm kiếm nước Thiên Chúa. Điều đó phải dành ưu tiên hàng đầu và chỗ nhất trong cuộc đời tôi. Nếu cuộc đời tôi được xây dựng trên đá góc tường là việc tìm kiếm thánh ý Chúa thì ngôi nhà đời tôi sẽ vững chắc và dù cho sóng gió vật chất có mạnh thế nào đi chăng nữa thì nó cũng không đủ sức công phá ngôi nhà đời tôi. Điều đáng ngại nhất là đời tôi bị quét lớp sơn pha mùi thế tục : một chút ảnh hưởng của xã hội, một chút thay đổi của thời đại, một chút cám dỗ của tiền bạc và một chút khủng hoảng niềm tin… Từng chút từng chút góp lại tạo nên những con sóng ngầm thúc mạnh vào bên sườn cuộc đời và làm cho đời tôi bấp bênh trôi nổi và nhuốm màu sương gió thế gian. Lúc đó việc tìm kiếm sự công chính của Thiên Chúa dường như quá xa vời và lạnh nhạt vì đời tôi đã rớt xuống vũng sình lầy thế gian và sự trợ giúp nội tâm không đủ mạnh để đưa tôi bay lên thoát khỏi sình lầy. Nhưng dù tôi đã xây dựng cuộc đời tôi trên nền móng nào, trước kia tôi đã sống ra sao thì điều đó cũng không quá quan trọng. Quan trọng là tôi sống tốt giây phút hiện tại. Vì nhiều lần Chúa đã cảnh tỉnh những người quá lo tích trữ nhu cầu vật chất : “ Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai” (Lc 12,20). Không ai có thể biết tước được ngày mai mình sẽ thế nào. Do đó, việc sống tốt ngày hôm nay sẽ là tiền đề để ngày mai tươi sáng hơn. Quá bám víu vào vật chất ư? Vẫn có thể dứt bỏ và bắt đầu lại từ đầu. Từ việc để Chúa làm chủ cuộc đời và để thánh ý Chúa làm chủ hướng đi của ta. Lúc đó ta cũng đừng quá lo lắng về tương lai vì chính Chúa là tương lai của cuộc đời ta rồi.
Lời Chúa ngày hôm nay có tính thời sự cho mọi thời đại. Vì cơm áo gạo tiền luôn luôn là những thứu thiết yếu theo sát cuộc sống con người. Sẽ là thái độ không đúng đắn nếu con người quá lo lắng đi tìm kiếm nó mà quên đi bổn phận kitô hữu của mình. Chúa muốn con người dùng vật chất để làm phương tiện đưa tới Thiên Chúa chứ không phải coi vật chất như là mục đích tối hậu của đời người. Bài Tin mừng hôm nay cũng được đặt trong bối cảnh ngày đầu tiên của năm mới, một cách nào đó chúng ta được mời gọi trao mọi sự vào tay Chúa quan phòng. Hãy đặt mọi sự vào đúng vị trí của nó thì đời ta sẽ giữ được thăng bằng. Do đó, cần một sự quân bình giữa nhu cầu vật chất và nhu cầu tinh thần. Nhưng trên hết mọi sự, hãy lướt thắng những ràng buộc của thế gian và dùng chúng như là bàn đạp để hướng tới Thiên Chúa. Hãy tìm kiếm nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho” (Mt 6,33).
Tâm Vũ
