Sự kiện bầu chọn Giáo hoàng mới luôn là một thời khắc thiêng liêng, trang trọng và đầy ý nghĩa đối với Giáo hội Công giáo toàn cầu. Trong không gian tĩnh lặng của Nhà nguyện Sistine, các Hồng y, dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần, cùng nhau phân định và bầu chọn người kế vị Thánh Phêrô. Tuy nhiên, bên ngoài những bức tường cổ kính ấy, một thế giới hoàn toàn khác lại sôi động theo cách riêng: cá cược về danh tính Tân Giáo hoàng. Hiện tượng này không chỉ là một sự đối lập giữa sự thánh thiêng và thế tục, mà còn đặt ra những câu hỏi sâu sắc về cách thế giới hiện đại nhìn nhận những giá trị tâm linh.
Cá cược thời hiện đại: Một hiện tượng toàn cầu
Theo ghi nhận từ tờ The Guardian ngày 25/4/2025, ngay sau sự ra đi của Đức Giáo hoàng Phanxicô, các nền tảng cá cược trực tuyến trên khắp thế giới đã nhanh chóng mở các kèo cược liên quan đến Tân Giáo hoàng. Sự phát triển của công nghệ và tiền điện tử đã đưa hoạt động này lên một tầm cao mới, thu hút sự tham gia của hàng triệu người từ khắp các châu lục.
Polymarket, một nền tảng cá cược sử dụng tiền điện tử, đã ghi nhận hơn 6 triệu USD tiền cược chỉ trong vài ngày sau khi tin tức được công bố. Các nhà cái trên nền tảng này cung cấp tỷ lệ cược chi tiết cho từng ứng viên tiềm năng, từ các Hồng y nổi bật đến những cái tên ít được biết đến hơn.
Tại Anh, sàn Betfair, dù có quy mô nhỏ hơn, cũng đã chứng kiến dòng tiền cược đổ vào với tổng cộng khoảng 8.000 bảng Anh chỉ trong thời gian ngắn. Các kèo cược không chỉ xoay quanh việc dự đoán Tân Giáo hoàng, mà còn mở rộng sang các yếu tố như quốc tịch, độ tuổi, hay thậm chí thời gian diễn ra mật nghị.
Ngoài ra, các nền tảng cá cược khác như Paddy Power và William Hill cũng tham gia vào “cuộc đua” này, với các quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội và các trang web thể thao, khiến hiện tượng này trở thành một chủ đề nóng trên các diễn đàn công cộng.
Hồng y Pietro Parolin, hiện là Quốc vụ khanh Tòa Thánh, được xem là ứng viên sáng giá nhất trên các bảng cược. Với kinh nghiệm ngoại giao dày dặn và sự gần gũi với triều đại của Đức Phanxicô, ông được nhiều người đặt niềm tin sẽ trở thành người kế vị. Tuy nhiên, như The Guardian bình luận, các mật nghị Hồng y vốn nổi tiếng kín tiếng đến mức “bên ngoài chỉ biết sự thật khi thấy khói trắng bay lên từ ống khói Nhà nguyện Sistine”. Lịch sử đã chứng minh rằng những dự đoán từ thế giới bên ngoài thường không chính xác, bởi mật nghị không vận hành theo logic của thị trường hay dư luận.
Một lịch sử đầy tranh cãi: Cá cược từ thời Trung Cổ
Câu chuyện cá cược liên quan đến việc bầu Giáo hoàng không phải là điều mới mẻ. Từ cuối thời Trung Cổ, khi Giáo hội Công giáo đối mặt với nhiều thách thức từ quyền lực thế tục, các mật nghị bầu Giáo hoàng đã nhiều lần bị biến tướng thành đấu trường chính trị. Các gia tộc quyền lực, hoàng đế, và thậm chí các thương nhân giàu có đã tìm cách can thiệp vào tiến trình bầu chọn, biến những thời khắc thiêng liêng thành cơ hội để đầu cơ và trục lợi.
Trong thế kỷ XV, các thành phố lớn như Florence và Venice từng chứng kiến những “chợ cá cược” công khai, nơi người dân đặt cược vào danh tính của Tân Giáo hoàng hoặc thời gian diễn ra mật nghị. Những hoạt động này không chỉ làm suy giảm tính thánh thiêng của Giáo hội, mà còn gây ra nhiều vụ bê bối liên quan đến hối lộ và thao túng.
Đến thế kỷ XVI, tình trạng này trở nên nghiêm trọng đến mức Giáo hội buộc phải can thiệp. Năm 1591, Đức Giáo hoàng Gregory XIV đã ban hành một sắc lệnh đặc biệt, được ghi lại trong lịch sử như một nỗ lực mạnh mẽ để bảo vệ sự thánh thiện của mật nghị. Sắc lệnh này quy định rõ:
Cấm tuyệt đối mọi hình thức cá cược liên quan đến kết quả bầu Giáo hoàng, thời gian trị vì của Giáo hoàng, hoặc việc bổ nhiệm các Hồng y mới.
Những ai vi phạm sẽ bị vạ tuyệt thông, hình phạt thiêng liêng nghiêm trọng nhất trong Giáo hội, đồng nghĩa với việc bị cắt đứt khỏi các bí tích và cộng đoàn đức tin.
Sắc lệnh của Đức Gregory XIV không chỉ phản ánh sự lo ngại về sự xâm lấn của thế tục vào các vấn đề thiêng liêng, mà còn là lời nhắc nhở rằng tiến trình bầu Giáo hoàng phải được bảo vệ khỏi những toan tính và lợi ích trần thế.
Dù đã trải qua hơn bốn thế kỷ, sắc lệnh này vẫn giữ nguyên giá trị trong bối cảnh hiện đại. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ và sự toàn cầu hóa, việc thực thi lệnh cấm này trở thành một thách thức lớn hơn bao giờ hết.
Giáo hội đối mặt với thế giới hiện đại
Ngày nay, các hình thức cá cược không còn giới hạn trong những sòng bạc truyền thống hay các “chợ đen” thời Trung Cổ. Chúng đã được hợp pháp hóa trên nhiều nền tảng quốc tế, được quảng bá công khai và dễ dàng tiếp cận thông qua internet. Các nhà cái sử dụng các thuật toán phức tạp để phân tích dữ liệu, dự đoán xu hướng, và thậm chí đưa ra các phân tích chi tiết về các ứng viên tiềm năng dựa trên hồ sơ, quốc tịch, và lập trường thần học của họ.
Một số nền tảng cá cược còn tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để dự đoán kết quả mật nghị, dựa trên các yếu tố như tần suất xuất hiện của các Hồng y trên truyền thông, các bài viết phân tích từ các chuyên gia Vatican, hay thậm chí các bài đăng trên mạng xã hội như X. Điều này tạo ra một nghịch lý: trong khi các Hồng y cầu nguyện và phân định trong sự tĩnh lặng, thì bên ngoài, cả thế giới đang cố gắng “đoán trước” ý Chúa qua các con số và thuật toán.
Tại một số quốc gia, các nhà cái còn tổ chức các chương trình truyền hình trực tiếp, nơi các nhà bình luận thảo luận về “tỷ lệ cược” và “cơ hội chiến thắng” của các ứng viên, biến một sự kiện thiêng liêng thành một cuộc thi mang tính giải trí.
Trước thực trạng này, Giáo hội Công giáo đã nhiều lần lên tiếng bày tỏ sự quan ngại. Trong một thông điệp gần đây, Hội đồng Giáo hoàng về Văn hóa đã nhấn mạnh rằng việc cá cược vào kết quả mật nghị không chỉ làm giảm tính trang nghiêm của sự kiện, mà còn phản ánh một xu hướng nguy hiểm: sự thương mại hóa các giá trị tâm linh. Giáo hội nhắc nhở rằng:
Việc chọn người kế vị Thánh Phêrô không phải là một cuộc thi, cũng không phải là kết quả của những toan tính thế gian. Đó là một hành trình cầu nguyện, phân định, và vâng phục Thánh Ý Thiên Chúa.
Mật nghị Hồng y là một hành trình thiêng liêng, nơi các Hồng y không hành động vì lợi ích cá nhân hay áp lực bên ngoài, mà vì lợi ích của toàn thể Giáo hội và nhân loại.
Khói trắng bay lên từ Nhà nguyện Sistine không phải là tín hiệu của một vụ cá cược thành công, mà là dấu chỉ của niềm hy vọng mới, một khởi đầu mới cho sứ vụ của Giáo hội trong thế giới.
Một lời mời gọi vượt trên thế tục
Hiện tượng cá cược vào Tân Giáo hoàng không chỉ là một câu chuyện về sự đối lập giữa thánh thiêng và thế tục, mà còn là một lời mời gọi để tất cả mọi người – dù là tín hữu hay không – suy ngẫm về ý nghĩa của đức tin, hy vọng, và sự phân định trong một thế giới đầy biến động. Trong khi các nhà cái tiếp tục thu hút sự chú ý bằng những con số và tỷ lệ cược, Giáo hội Công giáo vẫn kiên định với sứ vụ của mình: loan báo Tin Mừng, bảo vệ các giá trị thiêng liêng, và hướng dẫn nhân loại đến với sự thật.
Khi khói trắng cuối cùng bay lên từ Nhà nguyện Sistine, thế giới sẽ không chỉ biết danh tính của Tân Giáo hoàng, mà còn được nhắc nhở về một chân lý muôn thuở: những điều thiêng liêng không thể bị chi phối bởi đồng tiền, quyền lực, hay những toan tính của con người. Đó là thời khắc mà niềm tin chiến thắng sự nghi ngờ, và hy vọng vượt qua những cám dỗ của thế gian.
Lm. Anmai, CSsR tổng hợp
