Người xưa nói: Chiếc áo không làm nên thầy tu. Cái hình thức lấp lánh bên ngoài khiến người ta hoa mắt đôi khi cần nhưng không phải là quan trọng. Lời nói hoa mỹ có thể toát lên một người lanh lợi, khôn khéo, kinh nghiệm nhưng ta khó để nhận biết phẩm chất bên trong. Nhiều người đã lấy hình thức để xây dựng cho mình một vỏ bọc hoàn hảo như là ‘thánh sống’. Tuy nhiên, nhìn vậy mà không phải vậy, nhiều người đã bị họ đánh lừa.
Cha ông ta cũng nói: Y phục xứng kỳ đức: Chiếc áo đẹp khoác bên ngoài, lớp sơn đẹp ngoại tại phải xứng hợp phẩm cách tốt bên trong để tôn lên giá trị cao quý của mình. Đó mới là điều quan trọng làm nên giá trị vững bền, hài hòa cân xứng. Cho nên, cần phải có sự thống nhất giữa hình thức và nội dung; giữa hành vi bên trong và ngoài; hài hòa giữa lời nói với tâm tình bên trong. Chứ không đóng kịch, giả bộ, chắp vá, lập dị, vì như thế chỉ quảng cáo nhân cách nghèo nàn.
Đức Giêsu chỉ trích các kinh sư và người pharisêu quá chú trọng cái bên ngoài mà quên những điều cốt lõi bên trong như việc cầu nguyện, ăn chay, nộp thuế thập phân (x.Mc 12, 38 -40; Lc 11, 43 -46; Lc 20, 45 -47). Cụ thể việc rửa tay trước khi ăn, Đức Giêsu nói: “Bên ngoài chén đĩa thì các người rửa sạch, nhưng bên trong các người thì đầy những chuyện cướp bóc, gian tà…. Tốt hơn, hãy bố thí những gì ở bên trong, thì bấy giờ mọi sự sẽ trở nên trong sạch cho các người” (x.Lc 11,38-40).
Dĩ nhiên Đức Giêsu không bác bỏ việc rửa tay cho thanh sạch theo tục lệ trước khi ăn, nhưng đó không phải là cái chính yếu. Điều cần thiết hơn, hãy biết chú trọng cái thực bên trong, là: thanh sạch tâm hồn, lòng chân chính ngay thẳng, sự bao dung và tình thương, năng lực, trí tuệ… đây mới là điều cốt yếu làm nên giá trị bền vững của con người.
Nước trà trong ấm màu gì thì rót ra nó là màu đó. Muốn biết một người có phẩm cách thế nào, hãy nhìn vào lối sống và hành động của họ. Phần chúng ta, hãy sống sao cho có sự thống nhất giữa các hành động tốt đẹp bên ngoài với tấm lòng bên trong. Đó mới là cột trụ vững làm nên giá trị của đời sống chúng ta.
Jos Sỹ Thảo, OP
