Thánh Đa Minh rất mực đoan chính và nhiệt tình mến Chúa. Quả thật, người là chính nhân vật quân tử và đầy ân sủng, tựa như bình được cẩn bằng mọi thứ ngọc quý. Tâm hồn người luôn bình thản, và chỉ xúc động vì cảm thông và thương xót người đồng loại. Tâm hồn đã hoan lạc thì nét mặt vui tươi, nên người biểu lộ tâm trạng bình thản qua cách cư xử nhân từ và diện mạo hân hoan. Những gì người đã suy nghĩ trước mặt Chúa là nên làm, thì người giữ vững ý định đến độ, một khi đã bàn luận thích đáng và tuyên bố điều gì, hoạ hoằn lắm hay không bao giờ người chấp nhận thay đổi nữa. Như người ta thường nhắc lại : gương mặt người rất vui tươi hớn hở, luôn biểu lộ một lương tâm ngay chính, tuy nhiên gương mặt sáng ngời ấy không cúi gằm xuốt đất.
Nhờ tính tình vui vẻ, người dễ dàng thu hút lòng quý mến của mọi người. Thoạt thấy người, ai cũng đem lòng mộ mến. Bất cứ ở đâu, trên đường đi với các bạn đồng hành, hoặc nơi nhà trọ với chủ nhà và những người khác trong gia đình, hoặc ở giữa các bậc vị vọng quyền bính cũng như các vị lãnh đạo tôn giáo, người luôn luôn có sẵn những lời nói xây dựng, nêu gương lành, khuyến dụ người nghe thêm lòng mến Chúa Ki-tô, và coi khinh thế tục. Bằng lời nói về việc làm, đâu đâu người cũng tỏ mình là con người Phúc Âm.
Ban ngày không ai hoà nhã, vui vẻ với anh em và bạn bè bằng người. Ban đêm, không ai canh thức kiên trì và cầu nguyện nhiều cách như người. Người từng rơi lệ khi màn đêm buông xuống, hừng đông tới, người lại hớn hở vui tươi. Ban ngày, người phục vụ tha nhân, ban đêm, người phụng sự Thiên Chúa, vì biết rằng : Ban ngày, Chúa gửi tình thương xuống, ban đêm, con vang ca tán tụng Người. Đa Minh thường khóc và khóc sướt mướt, và nước mắt đã nên như bánh ăn cho người đêm ngày; người khóc ban ngày, trong khi dâng thánh lễ ; ban đêm, trong những giờ canh thức không mệt mỏi, khi mọi người đã yên nghỉ. Người có thói quen hay thức đêm trong các thánh đường, nên hầu như không thấy, hoặc hoạ hằn mới thấy người ngủ trên giường. Người thường cầu nguyện ban đêm và thức khuya cho đến khi thân xác mỏng giòn không còn kham nổi. Khi thân xác rã rời, tâm trí mỏi mệt và buồn ngủ, thì người nghỉ một lát hoặc trước bàn thờ hoặc nơi nào khác, với hòn đá để gối đầu như tổ phụ Gia-cóp xưa.
Người rộng lòng bác ái đón nhận mọi người, và vì người yêu mến mọi người, nên được mọi người mến yêu. Vui cùng kẻ vui, khóc với người khóc, đó tôn chỉ của người ; giàu lòng từ bi, hết tình săn sóc tha nhân và xót thương những người túng cực. Người được mọi người tận tình quý mến vì nếp sống đơn sơ, không bao giờ tỏ ra một dấu ẩn ý hay giả dối nào, trong lời nói cũng như việc làm.
Người thật sự yêu quý đức thanh bần, nên chỉ dùng y phục tầm thường, rất tiết độ trong việc ăn uống, tránh cao lương mỹ vị, chỉ một món cháo thanh đạm người cũng lấy làm đủ, hoàn toàn chế ngự thân xác, người dùng rượu pha thật loãng để duy trì sức khoẻ thể xác, nhưng không làm nhụt khí sáng suốt minh mẫn.
Đã từng có ai theo nổi nhân đức của người chưa ? Chúng ta có thể thán phục và nhờ gương sáng của người mà suy nghĩ về sự nhu nhược của thời đại chúng ta. Làm được như người đã làm, không phải là do sức người đời, nhưng do ơn riêng Chúa ban, như thế phải là kẻ được Chúa nhân lành thương xót khấng đưa tới đỉnh thánh thiện như người.
Nhưng thưa anh em thân mến, chúng ta hãy ra sức theo vết chân Hiền Phụ, và đồng thời cảm tạ Đấng Cứu Chuộc đã ban cho chúng ta, các tôi tớ Người, một vị lãnh đạo thánh thiện như vậy trên con đường chúng ta đang đi.
Chúng ta hãy nguyện xin cha giàu lòng nhân từ hướng dẫn chúng ta sống theo tinh thần con cái Chúa trong những khuôn khổ mà cha ông chúng ta đã quy định, để xứng đáng thẳng tiến và đạt tới đích, là hạnh phúc vĩnh cửu, muôn đời hoan lạc, mà Thánh Phụ đã bước vào và được hạnh phúc đời đời.
(Trích sách Khai nguyên Dòng Anh Em Giảng Thuyết của chân phước Giô-đa-nô Sa-xô-ni-a, linh mục)
